Dementie is de verzamelterm voor een groot aantal aandoeningen waarbij de cognitieve* en lichamelijke vermogens van mensen geleidelijk aan achteruit gaan.
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende en meest gekende vorm van dementie. Ondanks de achteruitgang op vlak van geheugen, taal, leren, oriëntatie, plannen en organiseren kunnen mensen in de beginfase nog behoorlijk zelfstandig functioneren. Naarmate de ziekte verder evolueert worden mensen meer en meer afhankelijk van de steun van hun omgeving om zich te handhaven.
De term dementie dekt medisch gezien het geheel van ziektes waarbij er meerdere stoornissen in het cognitieve functioneren gelijktijdig optreden.
Bij dementie verliezen mensen geleidelijk vat op hun leven. Het is belangrijk dat de omgeving hier begripvol op reageert. Dit kan een cruciale rol spelen in de manier waarop de persoon met dementie omgaat met zijn beperkingen. Mensen met dementie kunnen zeer verschillend reageren op het voortdurend verlies van controle over hun eigen leven. Ze kunnen in paniek geraken, angstig worden of ze leren de beperkte mogelijkheden te aanvaarden. In het eerste geval kunnen de emoties zo sterk oplaaien dat er gedragsveranderingen ontstaan. Anderen kunnen bijvoorbeeld door het beperkt ziekte-inzicht, dan weer ontkennen dat er iets aan de hand is.
* cognitieve vermogens verwijst naar alles wat met het ‘denken’ te maken heeft, dus o.a. het geheugen,
oriëntatie, aandacht, taal, plannen en organiseren ...